سازمان غذا و داروی آمریکا اعلام کرده است باید داروهای سرماخوردگی و ضدسرفه بادقت به کودکان زیر ۴ سال داده شود . مقدار دارویی که به آنها داده میشود، نباید از حد مجاز فراتر رود. این داروها عبارتند از :
- داروهای درمان سرفه (دکسترومتورفان)
- اکسپکتورانت به‌عنوان خلط‌آور و ضدسرفه (گایافنزین)
- داروهای ضداحتقان بینی (سودوافدرین و فنیل افرین)
- ضدحساسیت یا آنتی‌هیستامین‌ها (ﺑﺮم ﻓﻨﯿﺮاﻣﯿﻦ، کلرفنیرامین، دیفن هیدرامین و سایرین)
این مواد از جمله ترکیبات تشکیل‌دهنده‌ی بسیاری از داروهای ضدسرفه و سرماخوردگی کودکان هستند.
شربت سرماخوردگی چه علائمی را درمان می‌کند؟
شربت سرماخوردگی کودکان حاوی ترکیبات مختلفی است که هر یک، برخی علائم سرماخوردگی را از بین می‌برد. آنتی هیستامین با هدف کاهش آبریزش بینی، ضد احتقان برای کاهش سرفه و استامینوفن برای کاهش تب و درد از ترکیبات اصلی شربت سرماخوردگی هستند. به طور کلی شربت سرماخوردگی برای درمان علائم زیر به کار می‌رود :
- تب
- آبریزش بینی
- گرفتگی بینی
- عطسه
- سرفه
- گلودرد
- درد عضلانی
- گوش درد
در مصرف شربت سرماخوردگی رعایت نکات زیر ضروری هستند:
- این داروها نباید خودسرانه به کودکان زیر سه سال داده شود .
- شربت را دور از دسترس کودک قرار دهید.
- همزمان با مصرف شربت از داروهایی که ترکیبات مشترک دارند، استفاده نکنید زیرا ممکن است دوز یک ترکیب در بدن کودک بالا رود. از جمله این داروها می‌توان آسپرین و قرص‌های درمان تب، سرفه، درد و سرماخوردگی مانند استامینوفن، آنتی هیستامین و ایبوپروفن را نام برد.
- بیشتر از دوز روزانه، به کودک دارو ندهید.
- دوز بیش از حد می‌تواند موجب آسیب شدید به کبد یا حتی نابودی آن شود.
- شربت سرماخوردگی می‌تواند سبب خواب آلودگی شود. به همین دلیل زمانی که کودک درگیر فعالیت ذهنی است، از این دارو استفاده نکنید.
- اگر کودک تحت درمان با داروهای آرام بخش و مسکن قرار دارد، بدون مشورت با پزشک از شربت سرماخوردگی استفاده نکنید.
- هرگز از شربت سرماخوردگی به عنوان آرام بخش کودک استفاده نکنید .
در صورت مشاهده موارد زیر ، مصرف دارو را متوقف کرده و با پزشک مشورت کنید :
- بی‌خوابی، احساس گیجی و آشفتگی
- تب بیش از ۳ روز یا تب بالای ۳۸ درجه سانتیگراد
- گلو درد بیش از ۲ روز
- تداوم علائم بیماری بیش از ۵ روز
- اگر علائم بدتر شد
- اگر کودک به هر یک از ترکیبات دارو حساسیت نشان داد
- اگر کودک واکنش‌های حساسیتی مثل خس خس کردن سینه، دانه زدن پوست یا خارش پیدا کرد .
چه داروهایی می‌توانند به درمان سرماخوردگی کمک کنند؟
داروهای مسکن مانند استامینوفن یا ایبوپروفن به کاهش تب و کمتر شدن شدت گلودرد یا سردرد کمک می‌کنند. اگر به کودک مسکن می‌دهید، به مقدار مصرف دارو به دقت توجه کنید.
به کودکان کمتر از ۶ ماه، کودکانی که بدنشان دچار کم‌آبی شده است یا مدام استفراغ می‌کنند، ایبوپروفن ندهید. استفاده از آسپیرین نیز در افراد زیر ۱۸ سال به دلیل ارتباط آن با بیماری نادر اما مهلک نشانگان ری، ممنوع است. اگر می‌خواهید برای درمان سرماخوردگی کودک از داروهای گیاهی استفاده کنید، ابتدا با پزشک کودک مشورت کنید.
آیا می توان بدون تجویز پزشک به کودک دارو سرماخوردگی داد؟
خیر، مصرف داروهای سرماخوردگی بدون نسخه برای کودکان زیر شش سال مناسب نیست و ممکن است باعث ایجاد عوارض مختلفی مانند مشکل در خواب، واکنش های آلرژیک و حتی توهم در فرزند شما شود . قبل از دادن هرگونه دارو به کودک خود حتما با پزشک و یا داروساز مشورت کنید.
در صورت بروز تب شدید در کودکتان، می توانید با توجه به سن و وزن او از داروی استامینوفن و ایبوپروفن مخصوص کودکان استفاده کنید و هرگز از دوز تجویز شده دارو برای کودک خود تجاوز نکنید و همچنین هیچگاه ترکیب این دو دارو را به کودک خود نخورانید.
مصرف استامینوفن
برای کاهش درد و تب می‌توانید از استامینوفن استفاده کنید. برای تعیین دوز لازم برای کودک با پزشک مشورت کنید.
مصرف داروهای ضد سرفه
داروهای ضد سرفه به کاهش مخاط ریه کمک می‌کند. از مصرف خودسرانه داروهای سرماخوردگی و ضد سرفه در کودکان زیر ۶ سال بپرهیزید.
داروهای ضدسرفه و سرماخوردگی مضر برای کودکان
صرف فرآورده‌های دارویی جهت رفع سرفه و علائم سرماخوردگی در کودکان کمتر از ۲ سال به دلیل خطر ایجاد عوارض شدید و تهدید جان کودک توصیه نمی‌شود .
بیشتر بدانیم : علائم سرماخوردگی
مرکز ثبت و بررسی عوارض ناخواسته دارو سازمان غذا و دارو(ADR) با توجه به اطلاعیه جدید FDA و مرکز فارماکو ویژیلانس کانادا مبنی بر اجتناب از مصرف داروهای ضد سرفه و رفع علائم سرماخوردگی در کودکان و اقدام داوطلبانه برخی شرکت‌های سازنده داروها نسبت به درج هشدار در باره ممنوعیت مصرف در کودکان زیر ۴ سال در آمریکا و کودکانکمتر از ۶ سال در کانادا تأکید دارد که پزشکان در تجویز این داروها احتیاط و رعایت موارد منع مصرف را در نظر بگیرند.
سخنگوی سازمان غذا و دارو با اشاره به اسامی داروهای ضد سرفه و رفع علائم سرماخوردگی که مصرف آنها در کودکان زیر ۲ سال توصیه نمی‌شود، گفت: آنتی‌هیستامین‌ها مانند دیفن‌هیدرامین، کلرفینرامین، برم‌فنیرامین و سیپروهپتادین، دکونژستان‌ها مانند پسودوافدرین و فنیل‌افرین، ضد سرفه‌ها مانند دکسترومتورفان وخلط آورها مانند گایافنزین در کودکان کمتر از ۲ سال توصیه نمی‌شود و در کودکان کمتر از ۶ سال باید با احتیاط کامل و رعایت موارد منع مصرف تجویز شود.
مصرف چند داروی سرماخورگی با هم برای کودکان ممنوع !
با توجه به اینکه داروهای ضد سرفه و علائم سرماخوردگی ماده مؤثر مشترک دارند و در صورت تجویز همزمان چند دارو با هم خطر مسمومیت کودک وجود دارد به همین دلیل پزشکان از تجویز غیر ضروری بیش از یک فرآورده دارویی برای کودکان اجتناب کنند.
سخنگوی سازمان غذا و دارو با بیان اینکه متأسفانه برخی والدین از شربت‌های سرفه و سرماخوردگی برای خواباندن کودک استفاده می‌کنند، گفت: داروهای ضد سرفه و درمان علائم سرماخوردگی نباید برای خواباندن کودک و ایجاد حالت خواب‌آلودگی مصرف شود .
