مری لوله‌ای است که غذا را از دهان شما به معده منتقل میکند. اگر کودک شما رفلاکس دارد، محتوای معده او به مری برمی‌گردد. نام دیگر رفلاکس، ریفلاکس گاستروازوفاگال (ریفلاکس معده در مری) است. این یک نوع رفلاکس جدی‌تر و طولانی مدت است. اگر علائم رفلاکس در نوزادان از تغذیه آنها جلوگیری کند یا بیش از 12 تا 14 ماه طول بکشد، ممکن است نوزاد دچار ریفلاکس گاستروازوفاگال شده باشد.
چه عواملی باعث رفلاکس در نوزادان میشوند؟
یک عضله (اسفنکتر مری تحتانی) وجود دارد که به عنوان دریچهای بین مری و معده عمل میکند. وقتی کودک شما غذا قورت میدهد، این عضله شل میشود و اجازه میدهد غذا از مری به معده منتقل شود. این عضله به طور معمول بسته میماند، بنابراین محتوای معده دوباره به مری جریان نمییابد.
در نوزادانی که رفلاکس دارند، عضله اسفنکتر تحتانی مری به طور کامل رشد نکرده است و اجازه میدهد محتوای معده به مری بازگردد. این باعث میشود محتویات معده کودک شما به حالت تف از دهان او خارج شود. هنگامی که عضله اسفنکتر وی کاملاً رشد کرد، دیگر این اتفاق نمیافتد. در نوزادانی که به رفلاکس معده مبتلا هستند، عضله اسفنکتر ضعیف میشود.
رفلاکس معده در نوزادان چقدر شایع است؟
رفلاکس در نوزادان بسیار شایع است. تقریباً نیمی از نوزادان در 3 ماه اول زندگی خود چند بار در روز استفراغ می‌کنند. استفراغ کردن و بالا آوردن معمولاً در سنین 12 تا 14 ماهگی برطرف میشود. رفلاکس معده در اوایل نوزادی نیز شایع است. بسیاری از کودکان 4 ماهه به آن مبتلا هستند. اما تا اولین سالگرد تولدشان تنها 10 درصد از نوزادان هنوز مبتلا به رفلاکس هستند.
علائم رفلاکس یا ریفلاکس معده در نوزادان چیست؟
علائم اسید رفلاکس معمولاً در نوزاد تازه متولد شده بین هفتههای 2 تا 4 بروز میکند. رفلاکس معده در حدود 4 ماهگی نوزاد به اوج میرسد و در حدود 7 ماهگی که کودک شروع به نشستن و خوردن غذاهای جامد میکند، فروکش میشود.
علائم رایج رفلاکس معده شامل موارد زیر است:
- قوس پشت، اغلب در حین غذا خوردن یا بلافاصله بعد از غذا خوردن
- کولیک – گریه بیش از 3 ساعت در روز و بدون دلیل پزشکی
- سرفه کردن
- عق زدن یا مشکل در بلعیدن
- گرفتگی یا خس خس در حین تغذیه
- ضعیف غذا خوردن یا امتناع از خوردن غذا
- وزن گیری ناکافی، یا کاهش وزن
- گریه ناگهانی یا غیر قابل تسکین (معمولاً به دلیل درد)
- نق زدن و سر و صدای معمول
- اختلال در خواب
- آبریزش دهان بیش از حد
- خس خس سینه یا مشکل تنفس
- تف زیاد یا استفراغ (گاهی اوقات به زور)
پزشکان چگونه رفلاکس را در نوزادان تشخیص می‌دهند؟
در بیشتر موارد، پزشک با بررسی علائم و سابقه پزشکی کودک شما رفلاکس معده را تشخیص میدهد. اگر با تغییرات در تغذیه و داروهای ضد رفلاکس علائم بهتر نشد، ممکن است کودک شما نیاز به آزمایش داشته باشد.
چندین آزمایش می‌تواند به پزشک در تشخیص رفلاکس معده نوزاد کمک کند. بعضی اوقات پزشکان برای تشخیص بیش از یک آزمایش انجام می‌دهند. آزمایشات معمولا شامل:
- ﺳـﺮيﻫـﺎی upper GI، که شکل دستگاه گوارش فوقانی کودک شما را نشان میدهد. کودک شما مایع حاجب بنام باریم می‌نوشد. باریم در یک بطری یا مواد غذایی دیگر مخلوط میشود. پزشک متخصص با عبور باریم از مری و معده کودک شما ایکس ری گرافی می‌گیرد.
- pH مری و مانیتورینگ امپدانس، که میزان اسید یا مایع را در مری کودک شما اندازه گیری میکند. پزشک یا پرستار یک لوله انعطاف پذیر نازک را از طریق بینی کودک شما در معده قرار میدهد. انتهای لوله در مری زمان و میزان اسید را در مری اندازه گیری میکند. انتهای دیگر لوله به یک مانیتور متصل میشود که اندازه گیری‌ها را ثبت میکند. این آزمایش به مدت 24 ساعت است، به احتمال زیاد کودک شما در بیمارستان تحت کنترل است.
- آندوسکوپی و بیوپسی دستگاه گوارش فوقانی (GI) که از آندوسکوپ، یک لوله انعطاف پذیر طولانی با نور و دوربین در انتهای آن استفاده میکند. پزشک آندوسکوپ را در مری، معده و قسمت اول روده کوچک کودک شما وارد میکند. در حین مشاهده تصاویر از آندوسکوپ، پزشک ممکن است از نمونه‌های بافتی (بیوپسی) نیز استفاده کند.
چه تغییراتی در تغذیه می‌تواند به درمان رفلاکس نوزاد من کمک کند؟
تغییرات تغذیه ای ممکن است به رفلاکس معده و ریفلاکس مری کودک شما کمک کند:
- به بطری شیر خشک یا شیر مادر کودک غلات برنج اضافه کنید. در مورد مقدار اضافه کردن با پزشک مشورت کنید. اگر مخلوط خیلی غلیظ است، می‌توانید کمی شیرمادر به آن اضافه کنید.
- اجازه بدهید کودک بعد از هر بار خوردن شیر یا فرمولا آروغ بزند. در صورت شیردهی، پس از شیر دادن از هر سینه، آروغ کودک خود را بگیرید.
- از تغذیه زیاد پرهیز کنید. به نوزاد مقدار شیرخشک یا شیر مادر توصیه شده بدهید.
- کودک خود را پس از شیر دادن به مدت 30 دقیقه در حالت ایستاده نگه دارید.
- اگر از شیر خشک استفاده می‌کنید و دکتر شما فکر میکند ممکن است کودک شما به پروتئین شیر حساس باشد، ممکن است پزشک پیشنهاد کند که به نوع دیگری از شیر خشک استفاده کنید. فرمولا را بدون صحبت با پزشک تغییر ندهید.
چه روشهای درمانی ممکن است پزشک برای رفلاکس معده نوزاد من انجام دهد؟
اگر تغییرات تغذیهای به اندازه کافی کمک نکند، پزشک ممکن است داروهایی را برای درمان رفلاکس توصیه کند. این داروها با کاهش میزان اسید در معده کودک شما اثر میگذارند. پزشک فقط در صورتی که کودک شما هنوز علائم رفلاکس و نشانههای زیر را داشته باشد دارو را به شما پیشنهاد میکند.
- قبلاً تغییرات تغذیهای را امتحان کرده‌اید و هنوز کودک شما رفلاکس دارد
- کودک شما در خواب و تغذیه مشکل دارد
- کودک شما به اندازه‌ی کافی رشد نمی‌کند
پزشک اغلب دارویی را به صورت آزمایشی تجویز میکند و هرگونه عوارض احتمالی را توضیح میدهد. شما نباید به نوزاد خود هیچ دارویی بدهید، مگر اینکه پزشک به شما بگوید.
داروهای رفلاکس معده در نوزادان شامل موارد زیر است:
- مسدود کننده‌های H2، که تولید اسید را کاهش میدهد.
- مهار کننده‌های پمپ پروتون (PPI)، که میزان اسید معده را کاهش میدهد.
اگر این‌ها کمکی نکرد و کودک شما هنوز علائم شدیدی دارد، ممکن است جراحی نیز یک گزینه باشد. متخصصان گوارش کودکان فقط در موارد نادر از جراحی برای درمان رفلاکس معده و مری در نوزادان استفاده می‌کنند. آنها ممکن است در مواردی که نوزادان دچار مشکلات تنفسی شدید هستند و یا مشکل جسمی دارند که باعث علائم رفلاکس میشود، جراحی را پیشنهاد دهند.
