واکسن آبله مرغان در کودکی و بزرگسالی (واکسن واریسلا)

واریسلا (که معمولاً به آن آبله مرغان نیز گفته می‌شود)، یک بیماری شایع در دوران کودکی است که باعث ایجاد تب، بثورات پوستی و تاول‌های پر از مایع روی پوست می‌شود. بیشتر افرادی که واکسن آبله مرغان را دریافت می‌کنند، مبتلا به آن نخواهند شد یا در صورت ابتلاء، دچار بیماری خفیفی می‌شوند که به سرعت بهبود پیدا می‌کند. آبله مرغان معمولاً خفیف است اما می‌تواند در نوزادان زودرس و افراد بزرگسال، جدی و یا حتی کشنده باشد. این بیماری می‌تواند منجر به عفونت شدید پوستی، مشکلات تنفسی، آسیب مغزی یا مرگ شود. افرادی که مبتلا به آبله مرغان می‌شوند، می‌توانند در ادامه زندگی خود دچار هرپس زوستر شوند (که به آن بیماری زونا نیز گفته می‌شود). بیماری زونا ، باعث ایجاد تاول‌های دردناک، عفونت‌های پوستی، درد شدید عصبی و مشکلات شنوایی یا بینایی می‌شود که ممکن است ماه‌ها و یا حتی سال‌ها ادامه داشته باشند. ویروس آبله مرغان از طریق هوا یا با تماس پیدا کردن با مایع تاول آبله مرغان، از فردی به فرد دیگر منتقل می‌شود.

واکسن ویروس آبله مرغان برای کمک به پیشگیری از بروز این بیماری، در افراد بزرگسال و کودکانی که حداقل ۱۲ ماه دارند استفاده می‌شود. این واکسن با قرار دادن شما در معرض دوزهای اندکی از ویروس یا پروتئین حاصل از ویروس، عمل می‌کند؛ که باعث می‌شود بدن نسبت به این بیماری ایمن شود. این واکسن، عفونت فعالی که قبلاً در بدن ایجاد شده است را درمان نمی‌کند. ممکن است واکسن ویروس واریسلا نیز مانند هر واکسن دیگری، باعث محافظت تمام افراد در مقابل ویروس نشود.

چه کسانی باید در مقابل آبله مرغان، ایمن شوند؟ 

واکسیناسیون آبله مرغان برای افراد زیر توصیه می‌شود:

• کودکانی که در سن ۱۸ ماهگی قرار دارند.
• کودکان زیر ۱۴ سالی که یک دوز واکسن آبله مرغان دریافت کرده‌اند؛ اما می‌خواهند برای کاهش بیشتر خطر بیماری، دوز دوم واکسن را دریافت کنند.
• کودکان، نوجوانان و بزرگسالانی که قبلا به بیماری آبله مرغان مبتلا نشده‌اند یا واکسن آبله مرغان را دریافت نکرده‌اند.
• زنانی که قصد باردار شدن دارند و قبلاً به این بیماری مبتلا نشده‌اند یا واکسن آن را نزده‌اند.
• کودکان و بزرگسالانی که دچار بیماری بیماری آبله مرغان نشده‌اند و واکسن آن را نزده‌اند و در پنج روز گذشته با شخصی که مبتلا به آبله مرغان بوده است در تماس بوده‌اند.
• کسانی که با افرادی در تماس هستند که سیستم ایمنی ضعیفی دارند.
• کارکنان مراقبت‌های پزشکی و بهداشتی که دچار بیماری آبله مرغان نشده‌اند یا ۲ دوز واکسن آن را دریافت نکرده‌اند.
• افرادی که در مراکز آموزش و مراقبت‌های اولیه کودکان مشغول به کار هستند و دچار این بیماری نشده‌اند یا دو دوز واکسن آن را نزده‌اند.
• افرادی که در زمینه مراقبت‌های دراز مدت کار می‌کنند و مبتلا به این بیماری نشده‌اند یا دو دوز واکسن آن را نزده‌اند.

افراد زیر ۲۰ سال، مهاجران و سایر افراد میتوانند در هر سنی واکسن آبله مرغان را بزنند. البته این در صورتی است که آنها واکسن‌ها را در کودکی دریافت نکرده باشند. به این کار واکسیناسیون گفته می‌شود. افرادی که قبلاً به بیماری آبله مرغان مبتلا شده‌اند، احتیاجی به واکسن آبله مرغان ندارند.

اگر دوز مصرفی را فراموش کنم چه اتفاقی می‌افتد؟

اگر دوز دوم واکسن را فراموش کرده‌اید یا از برنامه واکسیناسیون عقب افتاده‌اید، با پزشک خود تماس بگیرید. دوز بعدی واکسن باید در اسرع وقت تزریق شود. نیازی به شروع مجدد دوره واکسیناسیون نیست.

حتماً تمام دوزهای توصیه شده این واکسن را دریافت کنید. اگر مجموعه کامل دوزهای واکسن را دریافت نکنید، ممکن است به طور کامل در مقابل بیماری محافظت نشوید.

اگر دوز واکسن بیش از حد دریافت کنم، چه اتفاقی می‌افتد؟

اوردوز در نتیجه مصرف بیش از حد این واکسن، غیر محتمل میباشد

چه کسانی نباید واکسن آبله مرغان بزنند؟ 

اگر فردی واکسن آبله مرغان دریافت می‌کند، باید موارد زیر را به ارائه دهنده خدمات واکسیناسیون خود اطلاع دهد:

• آلرژی شدید و کشنده. به افرادی که در طول زندگی خود یک آلرژی شدید و کشنده داشته‌اند یا پس از دریافت دوز اول واکسن آبله مرغان، واکنش آلرژیک شدید داشته‌اند؛ یا به هر بخشی از محتوای این واکسن حساسیت شدید دارند، توصیه می‌شود که واکسینه نشوند. اگر مایلید درباره اجزای تشکیل دهنده واکسن اطلاعات کسب کنید، درباره آن از ارائه ‌دهنده خدمات بهداشتی خود بپرسید.
• اگر فرد، باردار است؛ یا فکر می‌کند ممکن است باردار باشد. زنان باردار باید برای دریافت واکسن آبله مرغان تا پایان بارداری، صبر کنند. خانم‌ها باید حداقل یک ماه پس از دریافت واکسن آبله مرغان از باردار شدن خودداری کنند.
• افرادی که به دلیل یک بیماری (مانند سرطان یا ایدز (HIV / AIDS)) یا درمان‌های پزشکی (مانند رادیوتراپی، ایمنی درمانی، دریافت استروئید یا شیمی درمانی) دارای سیستم ایمنی ضعیفی هستند.
• افرادی که پدر و مادر، برادر یا خواهری دارند که دارای سابقه مشکلات سیستم ایمنی است.
• افرادی که از سالیسیلات‌ها (مانند آسپرین) استفاده می‌کنند. چنین افرادی باید به مدت شش هفته پس از دریافت واکسن واریسلا، از مصرف سالیسیلات‌ها خودداری کنند.
• افرادی که اخیراً انتقال خون داشته‌اند یا محصولات خونی دیگری را دریافت کرده‌اند. اگر چنین شرایطی دارید، ممکن است به شما توصیه شود واکسینه شدن با واکسن آبله مرغان را به مدت سه ماه یا بیشتر به تعویق بیندازید.
• افراد مبتلا به سل
• افرادی که طی چهار هفته گذشته، واکسن دیگری را دریافت کرده‌اند. واکسن‌های زنده‌ای که با فاصله بسیار نزدیک به یکدیگر تزریق شده باشند، ممکن است به خوبی عمل نکنند.
• افرادی که حال مناسبی ندارند. معمولاً یک بیماری خفیف مانند سرماخوردگی، دلیلی برای به تعویق انداختن واکسیناسیون نیست. اما افرادی که در حد متوسط یا شدید بیمار هستند، احتمالاً باید برای دریافت واکسن کمی صبر کنند. پزشک می‌تواند در این باره به شما مشاوره دهد.

آیا ممکن است فرد پس از دریافت واکسن آبله مرغان، باز هم مبتلا به این بیماری شود؟

بیشتر افرادی که واکسن آبله مرغان را می‌زنند، مبتلا به آن نخواهند شد؛ با این حال از آنجا که واکسن آبله مرغان از نوع زنده اما ضعیف شده ویروس آبله مرغان تهیه می‌شود، خطر ابتلا به آبله مرغان پس از دریافت واکسن وجود دارد. معمولاً اگر فردی که واکسینه شده است به آبله مرغان مبتلا شود، بیماری او بسیار خفیف خواهد بود. این بیماری پس از دریافت واکسن، بسیار خفیف‌تر از بیماری است که بر اثر قرار گرفتن در معرض ویروس آبله مرغان طبیعی ایجاد می‌شود.

بیماری که پس از دریافت واکسن بروز می‌کند، اغلب بثورات کمتری به همراه دارد؛ بیمار کمتر تب می‌کند و زودتر بهبود می‌یابد.

عوارض جانبی احتمالی واکسیناسیون آبله مرغان چیست؟ 

بیشتر افرادی که واکسن آبله مرغان می‌زنند، هیچ عارضه جانبی از خود نشان نمی‌دهند. شایع ترین عوارض جانبی در کسانی که واکسن آبله مرغان را می‌زنند، درد، قرمزی یا تورم در محل تزریق است. واکسن‌ها به ندرت می‌توانند مانند سایر داروها، واکنش‌های آلرژیک شدید ایجاد کنند. خطر آسیب جدی یا مرگ بر اثر ابتلا به آبله مرغان، بسیار  اندک و ناچیز است. خطرات مربوط به واکسن آبله مرغان در مقایسه با ابتلا به خود بیماری، بسیار کمتر هستند. اگر پس از دریافت واکسن آبله مرغان هر یک از موارد زیر اتفاق افتاد، با پزشک خود تماس گرفته یا به مطب وی مراجعه کنید:

• واکنش آلرژیک جدی که در عرض چند دقیقه یا چند ساعت پس از تزریق واکسن، رخ می‌دهد (مشکل تنفسی، گرفتگی صدا، خس خس قفسه سینه، کهیر زدن، رنگ پریدگی، ضعف، ضربان قلب سریع، سرگیجه)
• تب بالا، تغییر در رفتار معمولی یا تشنج

قبل و بعد از دریافت این واکسن باید از چه چیزهایی اجتناب کنم؟

حداقل شش هفته پس از دریافت واکسن واریسلا، از تماس با نوزادان تازه متولد شده، زنان بارداری که قبلا هرگز مبتلا به آبله مرغان نشده‌اند و افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، خودداری کنید. این احتمال وجود دارد که شما ویروس را به شخصی که سیستم ایمنی ضعیفی دارد یا در مقابل آبله مرغان ایمن نشده است، منتقل کنید.