کودکان و نوزادان نیز همانند بزرگسالان می تواند دچار اختلالات تیروئید شوند. پرکاری و کم کاری تیروئید درکودکان از شایع ترین اختلالات غده تیروئید در آن ها می باشد. این اختلالات زمانی در کودک ایجاد می شود که غده تیروئید بر اثر عواملی چون نقایص مادرزادی و یا بیماری های خودایمنی دچار عدم تعادل هورمونی شده باشد. ما در این مقاله از سایت دکتر نسرین دوامی بهترین متخصص اطفال در اصفهان قصد داریم به طور کامل مطالبی در رابطه با کم کاری و پرکاری تیروئید در کودکان ارائه دهیم پس تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.
کم کاری تیروئید در کودکان
هنگامی که غده تیروئید کمتر از مقدار نرمال هورمون تیروئید را تولید کند کودک دچار کم کاری تیروئید می شود. کودکانی که به کم کاری تیروئید مبتلا می شوند ممکن است با علائم اولیه شامل خستگی ، یبوست ، اختلالات رشد و افزایش وزن بسیار همراه باشند. هورمون ناکافی تولید شده توسط غده تیروئید می تواند بر تمام جنبه های سلامت کودک از جمله ضربان قلب ، متابولیسم و رشد کودک تاثیر بگذارد. کم کاری تیروئید در کودکان با دارو قابل درمان است. انواع مختلفی از کم کاری تیروئید در کودکان وجود دارد که به اختصار به توضیح هر یک می پردازیم:
علائم کم کاری تیروئید در کودکان
کم کاری غده تیروئید در کودکان و نوزادان می تواند با علائم زیر همراه باشد.
- خستگی مفرط و عدم رغبت به تحرک
- واکنش های کند و آهسته
- افزایش وزن
- یبوست
- موهای کم پشت و خشک
- عدم تحمل سرما
- نبض آهسته
- گرفتگی عضلانی
- ریزش ابروها و نازک شد تارهای ابرو
- چهره خسته و بی حال
- صدای خشن و صحبت کردن آهسته
- صورت پف کرده و متورم
- بزرگ شدن غده تیروئید جلوی گردن
بیشتر بخوانید : واکسن آنفولانزا برای کودکان
پرکاری تیروئید در کودکان
پرکاری تیروئید همانگونه که از نامش پیداست در آن غده تیروئید بیش از حد معمول هورمون تیروئید تولید می کند. ترشح بیش از حد این هورمون سبب افزایش سوخت و ساز بدن کودک می شود. به همین جهت کودکانی که دچار پرکاری تیروئید هستند بیش از سایر کودکان لاغر هستند. پرکاری تیروئید می تواند سبب کاهش وزن ، افزایش ضربان قلب ، اضطراب و استرس و افت تحصیلی شود.
معمولا اکثر کودکان با داروهای ضدتیروئید درمان می شوند و اگر شدت آن بیشتر باشد لازم است دیگر گزینه های درمانی از جمله روش ید رادیواکتیو برای کاهش سایز و حجم غده تیروئید و هورمون تیروئید می شود. در موارد بسیار شدیدتر لازم است غده تیروئید از طریق جراحی برداشته شود. انواع پرکاری تیروئید به شرح زیر می باشد:
بیماری گریوز
این بیماری یک نوع اختلال خود ایمنی بوده که نسبت به هاشیموتو شیوع کم تری دارد. این بیماری در دختران بیش از پسران شایع می باشد.
ندول های تیروئید
هنگامی که یک یا چند توده خوش خیم در تیروئید کودک وجود داشته باشد گره های سلولی به وجود می آیند. هر کدام از این توده ها می توانند به صورت غده تیروئید عمل کرده و هورمون تیروئید تولید کنند. عمدتا این توده ها خوش خیم هستند اما ممکن است پزشک به وسیله یک سوزن ظریف برای اطمینان از غده نمونه برداری کند.
طوفان تیروئید
در موارد بسیار نادری پرکاری تیروئید بسیار شدید می شود و به آن طوفان تیروئید گفته می شود. اگر کودکی به این نوع پرکاری مبتلا شود میزان بسیار زیادی هورمون تیروئید در خون او جریان دارد. این نوع پرکاری تیروئید در صورتی که درمان نشود می تواند سبب بالا ، کم آب شدن بدن ، اسهال ، ضربان بالای قلب و حتی شوک شود.
علائم پرکاری تیروئید در کودکان
در فهرست زیر بخشی از علائم پرکاری تیروئید در کودکان آورده شده است:
- عصبی بودن
- زودرنجی
- عرق کردن زیاد
- چشم های بیرون زده
- ضربان قلب بسیار بالا
- مشکلات خواب
- کاهش وزن بسیار
- برآمدگی گردن
خوشبختانه هم پرکاری تیروئید و هم کم کاری آن می تواند با داروهای تجویز شده توسط پزشک بهبود یابد.
تاثیر تغذیه در عملکرد غده تیروئید
برخی از غذاها گواتروژن شناخته می شوند به این معنی که می توانند سبب گواتر شوند و در عملکرد غده تیروئید اختلال ایجاد کنند. در فهرست زیر برخی از این غذاها آورده شده است:
- غذاهایی که در آن ها سویا وجود دارد
- برخی سبزیجات مانند کلم بروکلی ، کلم پیچ ، گل کلم و اسفناج
- میوها مانند هلو و توت فرنگی
- سیب زمینی شیرین
- برخی آجیل ها مانند ارزن و بادام زمینی
- غذاهای فرآوری شده مانند کنسروها ، سوسیس و کالباس
- کیک ها و کلوچه ها
- مصرف بیش از حد سلنیوم و ید
درمان بیماری‌های تیروئید در کودکان
درمان کم کاری تیروئید در کودکان معمولا با قرص های تولید کننده هورمون t4 که با نام لووتیروکسین شناخته می شود ممکن می باشد. تا زمانی که کودک این دارو را مصرف می کند سطح این هورمون در بدن او متعادل می باشد. این دارو محدودیت سنی ندارد و برای تمام سنین تجویز می شود. گاهی ممکن است علاوه بر لووتیروکسین داروی لیوتیرونین که هورمون t3 را تولید می کند تجویز شود. در درمان پرکاری تیروئید داروهای مهارکننده هورمون تیروئید تجویز می شود. توصیه می شود این داروها در زمان خاصی مصرف شود تا تعادل هورمونی بر هم نریزد.
