متخصصان اطفال با تجربه به ارزش واکسن هموفیلوس آنفولانزا نوع b پی برده‌اند. این واکسن، تقریباً بیماری را که سالانه حدود ۲۰،۰۰۰ کودک مبتلا می‌کند از بین می‌برد. سه تا چهار دوز این واکسن برای همه کودکان توصیه میشود.
هموفیلوس آنفولانزا نوع b نوعی باکتری است که غشای مغز را آلوده کرده و باعث ایجاد مننژیت میشود. مننژیت توسط چندین باکتری مختلف ایجاد میشود. با این‌حال، قبل از واکسن هموفیلوس آنفولانزا، شایع‌ترین علت مننژیت هموفیلوس آنفولانزا بود. کودکان مبتلا به مننژیت اغلب تب، گرفتگی گردن و خواب آلودگی دارند. علائم میتواند پیشرفت کند و شامل کما و مرگ باشد. برخی از کودکان از این بیماری بهبود می‌یابند اما ممکن است برای همیشه فلج، ناشنوا، نابینا یا کم توان ذهنی می‌مانند. هموفیلوس آنفولانزا همچنین میتواند باعث عفونت جریان خون (سپسیس)، ذات‌الریه، سلولیت، آرتروز و اپی گلوتیت شود. شاید هیچ بیماری ترسناک‌تر از این بیماری آخر نباشد. اپی گلوت، بافتی است که در بالای لوله نای قرار دارد، از ورود غذا هنگام بلع به لوله نای جلوگیری می‌کند. وقتی اپی گلوت آلوده شود، باعث انسداد لوله نای میشود و باعث خفگی و گاهی مرگ میشود.
آیا هموفیلوس آنفولانزا واگیردار است؟
هموفیلوس آنفولانزا نوعی باکتری است که به طور معمول در پوشش سطح بینی و پشت گلو دیده میشود. از آن‌جا که بیشتر بزرگسالان نسبت به هموفیلوس آنفولانزا ایمنی دارند، مادر قبل از تولد نوزاد، آنتی بادی را از خون خود به خون نوزاد تازه متولد شده مننتقل می‌کند. آنتی بادیهایی که کودک قبل از تولد می‌گیرد معمولاً چند ماه دوام دارد. با این حال، پس از آن زمان، کودک نسبت به این بیماری ایمنی ندارد. بیشتر کودکانی که برای اولین بار با هموفیلوس آنفولانزا مبتلا میشوند مشکلی ندارند. اما قبل از واکسن هموفیلوس آنفولانزا، هر ساله حدود ۲۰،۰۰۰ کودک مبتلا به هموفیلوس آنفولانزا به عفونت‌های جدی و گاه کشنده مبتلا میشدند.
چه افرادی نیاز به واکسن هموفیلوس آنفولانزا دارند؟
همه نوزادان و کودکان به عنوان بخشی از برنامه واکسن معمول خود به واکسن هموفیلوس آنفولانزا نیاز دارند. بسته به این که کدام مارک واکسن هموفیلوس آنفولانزا را دریافت میکنند، به ۳ یا ۴ دوز نیاز دارند.
برنامه واکسیناسیون معمول را برای موارد زیر مشاهده کنید:
نوزاد
کودکان در سنین زیر به دوز واکسن نیاز دارند:
- ۲ ماهگی برای دوز اول
- ۴ ماهگی برای دوز دوم
- ۶ ماهگی برای دوز سوم (اگر ۴ دوز دریافت میکنند)
- ۱۲ تا ۱۵ ماهگی برای تقویت کننده (دوز اضافی)
کودکان ۲ تا ۱۸ ماهه نیز میتوانند واکسن ترکیبی بزنند که از بیماری هموفیلوس آنفولانزا، کزاز، دیفتری، سیاه سرفه و فلج اطفال محافظت می‌کند. این واکسن (DTaP-IPV-Hib) هموفیلوس آنفولانزا نامیده میشود. پزشک کودک شما میتواند واکسنی را که برای کودک شما مناسب است، تجویز کند.
کودکان بزرگ‌تر و بزرگسالان
بیشتر افراد ۵ سال به بالا نیازی به واکسن هموفیلوس آنفولانزا ندارند ولی پزشک شما ممکن است این واکسن را در موارد زیر برای شما تجویز کند:
- اگر به بیماری طحال یا کم خونی مبتلا باشید
- پیوند مغز استخوان انجام داده باشید
- ایدز داشته باشید
با پزشک خود در مورد نحوه محافظت از خانواده در برابر بیماری هموفیلوس آنفولانزا صحبت کنید.
چه افرادی نباید واکسن هموفیلوس آنفولانزا تزریق کنند؟
برخی از افراد نباید واکسن هموفیلوس آنفولانزا بزنند، از جمله:
- نوزادان کمتر از ۶ هفته
- افرادی که در گذشته واکنش آلرژیک تهدید کننده زندگی نسبت به واکسن هموفیلوس آنفولانزا داشتهاند
- افرادی که به هر مادهای در واکسن حساسیت جدی دارند
- اگر بیمار هستید، لازم است تا زمان بهبودی از بیماری برای انجام واکسیناسیون هموفیلوس آنفولانزا صبر کنید و اگر حساسیت جدی دارید حتماً قبل از واکسیناسیون به پزشک خود اطلاع دهید.
واکسن هموفیلوس آنفولانزا چگونه ساخته میشود؟
واکسن هموفیلوس آنفولانزا از روکش قندی (پلی ساکارید) باکتریها ساخته میشود. آنتی بادیهایی که علیه پلی ساکارید هموفیلوس آنفولانزا ساخته میشوند، کودک را در برابر عفونتی که باعث مرگ یا معلولیت میشود محافظت میکنند.
متأسفانه، کودکان کمتر از ۲ سال حتی اگر به بیماری مبتلا شوند مصونیت کافی در برابر این بیماری پیدا نمیکنند .به همین دلیل، به کودکان کمتر از ۲ سال که به این بیماری مبتلا میشوند و از عفونت جان سالم به در میبرند، همچنان واکسن هموفیلوس آنفولانزا توصیه میشود.
عوارض جانبی واکسن هموفیلوس آنفولانزا چیست؟
پس از تزریق واکسن هموفیلوس آنفولانزا، برخی از کودکان ممکن است در ناحیه موضعی تزریق احساس درد کنند و گاهی اوقات به تب خفیف مبتلا شوند. واکسن هموفیلوس آنفولانزا عوارض جانبی جدی ایجاد نمیکند.
آیا درست است که بیش از یک نمونه(یا تایپ)ازاین ویروس میتواند باعث ایجاد مننژیت شود؟
برخی ملاحظات مهم هنگام وقوع این بیماری وجود دارد. اول، مهم است که به یاد داشته باشید که مننژیت به عفونتی گفته میشود که به پوشش مغز و نخاع رسیده باشد. دوم، میتواند توسط ویروسها یا باکتریها ایجاد شود (مننژیت ویروسی یا مننژیت باکتریایی).
شدت بیماری در مننژیت ویروسی که متداول ترین نوع مننژیت است اغلب کمتر از مننژیت باکتریایی است بیماریهای قابل پیشگیری از واکسن که میتوانند مننژیت ویروسی ایجاد کنند شامل سرخک، اوریون، آبله مرغان و آنفلوانزا است.
بیشتر موارد، اما نه همه، موارد مننژیت باکتریایی با واکسیناسیون قابل پیشگیری است. باکتری‌هایی که اغلب با مننژیت در ارتباط هستند شامل مننگوکوک، پنوموکوک و هموفیلوس آنفلوانزای نوع B هستند (که اغلب به آنها Hib گفته میشود). خوش‌بختانه، در سن ۲ سالگی، اکثر کودکان در برابر پنوموکوک و هموفیلوس آنفولانزا ایمن سازی میشوند و بیشتر نوجوانان در برابر مننگوکوک محافظت میشوند.
سایر بیماریهای ناشی از هموفیلوس آنفولانزا عبارتند از:
- سپسیس (عفونت جریان خون)
- اپیگلوتیت (تورم شدید اپی گلوت، بافتی که هنگام بلعیدن لوله نای بسته میشود)
- آرتریت(عفونت مفاصل)
- ذات الریه (عفونت ریه‌ها)
- سلولیت (معمولاً در ناحیه کنار گونه، به نام سلولیت بوکال)
آیا مزایای واکسن هموفیلوس آنفولانزا بیشتر از خطرات آن است؟
واکسن هموفیلوس آنفولانزا باعث کاهش چشم‌گیر در بروز مننژیت، عفونت‌های جریان خون و ذات الریه ناشی از هموفیلوس آنفولانزا شده است. با این حال، باکتری‌های هموفیلوس آنفولانزا هنوز در جامعه شیوع پیدا میکنند و گاهی اوقات باعث بیماری میشوند.
از طرف دیگر، واکسن هموفیلوس آنفولانزا هیچ عارضه جانبی جدی ایجاد نمیکند. بنابراین، فواید واکسن هموفیلوس آنفولانزا به وضوح بیشتر از خطرات آن است.
