سیستم دفاعی یا همان سیستم ایمنی بدن از انواع گلبول های سفید برای یافتن ارگانیسم های عفونت زا مانند باکتری ها، ویروس ها و قارچ ها تشکیل شده است. این گلبول های سفید که مجموعه آن ها سیستم ایمنی بدن را تشکیل می دهند عوامل عفونت و آلودگی ها را شناسایی کرده و با آن ها مبارزه می کنند. مثلا نوتروفیل ها برای مبارزه با باکتری ها و قارچ ها اهمیت بسیاری دارند این در حالی است که لنفوسیت ها عموما با ویروس ها مبارزه می کنند. لنفوسیت های T سلول های آلوده را از بین برده و لنفوسیت های B آنتی بادی می سازند. بنابراین مجموعه ای از این گلبول ها سبب می شوند تا عامل عفونت از بدن خارج شود. اما گاهی عفونتی در بدن نیست و بدن سالم است و این گلبول ها به ه بخش های سالم بدن حمله می کنند در نتیجه بیماری خود ایمنی ایجاد می شود. این بیماری در کودکان نیز وجود داشته و می تواند سبب اختلالات بسیاری در بدن کودک شود. اگر شما هم می خواهید اطلاعاتی در رابطه با این بیماری کسب کنید تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
نقص سیستم ایمنی بدن به چه معناست؟
اختلال خودایمنی و یا نقص سیستم ایمنی بدن را می توان گروهی از بیماری ها دانست که بر اثر غلبه سیستم ایمنی به ارگان های سالم و یا به دلیل عملکرد نادرست سیستم دفاعی بدن به وجود آمده است . این بیماری عموما به صورت ارثی و ژنتیکی انتقال می یابد. هنگامی که کودک متولد می شود این بیماری با او بوده به دلیل نقص ایمنی و مشکلاتی در گلبول های سفید از جمله لنفوسیت های B و T سیستم ایمنی بدن قادر به مبارزه و برطرف کردن عفونت ها نخواهد بود. این اختلال سبب می شود کودک در برابر عفونت ها و ویروس ها مقاومت خود را از دست داده و سریعتر بیمار شود. اغلب بیماری های نقص ایمنی به معنای کشنده بودن نیست و با تشخیص به موقع و درمان درست قابل کنترل می باشند.
بیماری خود ایمنی چیست؟
در قسمت پیشین به بررسی نقص سیستم ایمنی کودکان پرداختیم. در بیماری خود ایمنی گلبول های سفید دچار نقص یا مشکل نیستند و به درستی کار می کنند اما مشکل اینجاست که این گلبول ها بدن سالم را به عنوان دشمن شناسایی کرده و آماده مبارزه با سلول های سالم بدن می شوند. شدت و میزان این بیماری به نوع بیماری وابسته بوده به طوریکه ممکن است تنها یک عضو از بدن و یا کل بدن را درگیر کند.
علت بیماری خود ایمنی در کودکان چیست؟
علت بیماری خود ایمنی هنوز به طور قطعی مشخص نیست اما برخی عوامل مانند استرس زیاد ، ژنتیک ، قرار گیری در برابر مواد شیمیایی و التهاب می تواند یکی از دلایل بیماری خود ایمنی باشد. ناگفته نماند سبک زندگی نیز در ایجاد این بیماری بی نقش نیست. اگر غذاهای شور و چرب و خوراکی های فرآوری شده زیاد مصرف می کنید باید بدانید که این بیماری در اثر مصرف بیش از حد این مواد غذایی نیز ایجاد می شود. طبق آمار و تحقیقات انجام شده زنان بیش از مردان دچار این بیماری می شوند.
بیماری خود ایمنی نادر بوده و به ندرت افراد را درگیر می کند اما به نظر می رسد به دلیل سبک زندگی غلط این بیماری ها رو به افزایش است.
علائم بیماری خود ایمنی در کودکان چیست؟
همانگونه که در بخش پیشین به آن اشاره شد این بیماری می تواند طیف گسترده ای را شامل شود. با این وجود برخی علائم وجود دارند که در تمامی این بیماری ها یکسان هستند و به شرح زیر می باشند:
- ریزش موها
- خستگی
- مشکلات تمرکزی
- دردهای عضلانی
- وجود ضایعات پوستی
- التهاب و قرمزی در پوست
- گزگزشدن و بی حس شدن دست و پا
انواع بیماری های خود ایمنی در کودکان
بیماری های خود ایمنی در کودکان در حال حاضر رو به افزایش هستند و طیف وسیعی از بیماری های روز را تشکیل می دهند . برخی از این بیماری ها به شرح زیر می باشند:
در این بیماری که یک نوع بیماری خود ایمنی شناخته می شود سیستم دفاعی بدن به سلول های عصبی آسیب می رسانند. در نتیجه سبب اختلال در انتقال پیام بین بدن و مغز می شود. بیماری ام اس در کودکان ابتدا با علائم خفیفی مانند بی حس و گزگز دست ها و پاها شروع می شود.
در این بیماری کودک تحمل گلوتن موجود در مواد غذایی را ندارد. این ماده در بسیاری مواد غذایی مانند نان و غلات وجود دارند. این ماده در کودکانی که به آن حساسیت دارند به محض ورود به روده ها سبب اسهال و درد شکم در آن ها می شود.سلیاک در کودکان نباید با حساسیت به گلوتن اشتباه گرفته شود
این بیماری با غلبه گلبول های سفید بر پانکراس ایجاد می شود. در نتیجه سلول های سازنده انسولین با مشکل مواجه شده و در عملکرد آن ها اختلال ایجاد می شود. دیابت نوع ۱ در کودکان در کودکان باید زود تشخیص داده شود.
بیماری لوپوس با انتشار دانه هایی قرمز بر روی پوست خود را نشان می دهند. علاوه بر این می تواند مغز ، کلیه و مفاصل را درگیر کنند. در صورتی که کودک شما همیشه خسته است و از درد مفاصل شکایت می کند لازم است به بهترین متخصص اطفال در اصفهان مراجعه شود.
درمان بیماری خود ایمنی در کودکان
این بیماری می تواند به شکل های متفاوتی خود را نشان دهد که در بخش فوق تنها به چند نوع از آن ها اشاره شد بنابراین درمان یکسانی برای آن نمی توان در نظر گرفت. علاوه بر آن درمان این بیماری بیشتر از لحاظ کنترل بیماری می باشد. با این وجود برخی از درمان هایی که در بیماری خود ایمنی در کودکان صورت می گیرد به شرح زیر می باشند:
- داروهای مسکن و ضد التهاب
- کورتیکواستروئیدها
- داروهای سرکوب سیستم ایمنی
- فیزیوتراپی
- تزریقات
- جراحی ها
پیشگیری از بیماری خود ایمنی در کودکان
در ابتدای مقاله به این موضوع اشاره شد که این بیماری جنبه وراثتی دارد و برخی عوامل دیگر نیز در آن دخیل هستند. سعی کنید تنقلات شور و مواد کارخانه ای را از دسترس کودکان خارج کنید. فضای آرام و بدون اضطراب برای آن ها فراهم آورید. کودکان را با ورزش و غذاهای سالم آشنا کنید. موارد گفته شده در پیشگیری از بسیاری بیماری ها می توانند موثر باشند.